Polska Ekologia 24

Rys historyczny Polnica

Pierwsza pisana wzmianka o Polnicy pochodzi z 1344 roku. Była ona wówczas wsią rycerską, której właścicielami byli Pankowie. Pierwszy z nich Sławek siedział na 2 włókach. Świadkami nadania byli Dobiesław Dobrowoj Gacko i Mieczysław.

Następny dokument z 1352 roku mówi o braciach Piotrze i Macieju. Po wielkiej wojnie z Krzyżakami w 1414 roku Polnica otrzymała nowy dokument lokacyjny, nadano go sołtysowi z Polnicy jego bratu Tomysławowi, którzy otrzymali 6 włók w zagospodarowanie , reszta 50 włók została podzielona między chłopów. W dokumencie zaznaczono również granice wsi.

W okresie po pokoju toruńskim w 1466 roku wieś przeżywa jak i całe starostwo człuchowskie swój rozwój. Wzrosła liczba gospodarstw i ludności. W tym to okresie były we wsi dwa młyny, a następnie w roku 1624 trzy młyny na rzeczce Rogoźnicy. We wsi były też dwie karczmy. Obok wsi istniał folwark starościński, w którym chłopi odrabiali pańszczyznę. W tym okresie wieś nazywano Polenica. Ponieważ we wsi było mało łąk chłopi dzierżawili dalsze w borach królewskich. Dzierżawili również jezioro Gostudno.

Początkowo wieś należała do parafii w Kiełpinie. Pierwszą wzmiankę o kościele w Polnicy mamy z perwszej połowy XVI w. , który powstał z fundacji starosty Latalskiego propagatora reformacji. W 1617 roku kościół należał do katolików. Z tego okresu zachowała się kryta gontem drewniana wieża z dzwonem ufundowanym przez Pawła Słomę. W czasie wojen szwedzkich kościół uległ zniszczeniu - ocalała tylko wieża. Nową nawę dobudowano w 1780 roku już po przyłączeniu starostwa człuchowskiego do Prus. Na stropie kościoła znajduje się obraz św. Stanisława biskupa ( co świadczy o kulcie tego świętego ) oraz króla Dawida grającego na harfie. Wyposażenie kościoła późno-barokowe z XVIII w.

Po potopie Polnicę z Kiełpinem przyłączono do parafii przechlewskiej - księża z Przechlewa skarżyli się na trudności z dotarciem do Polnicy i Kiełpina z powodu wielkich odległości i niebezpiecznych dróg. Starania o ustanowienie parafii w Polnicy rozpoczęto w 1884 roku, przyniosły one rezultat dopiero w 1901 roku, kiedy to do wsi przybył ks. Antoni Zawadzki, urodzony w Polnicy, jako zarządca wikariatu. Ze składek wiernych zakupiono ziemię i rozpoczęto budowę plebanii, przystąpiono do odnowienia kościoła. Od 30 marca 1905 roku Polnica stała się samodzielna parafią z kościołem filialnym w Kiełpinie,

Ponieważ w Polnicy mieszkało wielu ewangelików w 1912 roku wybudowano tu z cegły nowy kościół, który należał do parafii ewangelickiej w Człuchowie. Po II wojnie światowej kościół przekazano katolikom i stał się kościołem pomocniczym pod wezwaniem św. Józefa. W 1956 roku do parafii przybył ks. Jan Jamiński z archidiecezji warszawskiej. Przystąpił do remontu kościoła parafialnego ze składek wiernych i częściowo wspartych przez konserwatora zabytków. Kościół odzyskał swą wartość architektoniczną od marca 1963 roku - proboszczem jest ks. Szczepan Kopacz, który przeprowadził dalsze prace remontowe w kościele i uzupełnił parametry kościelne. Parafia liczy około 1650 wiernych. W skład parafii wchodzi kościół filialny w Kiełpinie p.w. św. Andrzeja.

Na przełomie wieków XIX-XX nastąpiła rozbudowa Polnicy. Powstały dwa tartaki oraz cegielnia cegły wapiennej. Zbudowano również młyn elektryczny istniały również dwa wiatraki.

Budowa linii kolejowej Człuchów - Miastko w latach 1903 - 1905 wpłynęła również na intensyfikację rozwojową wsi. Powstała stacja kolejowa. Wytyczono nową drogę z Polnicy do Czarnoszyc.

Po roku 1920 obok Polnicy przebiegała granica państwowa polsko -niemiecka, w Starej Rogoźnicy powstały budynki straży granicznej. W czasie II wojny światowej przebywało tu na robotach 58 Polaków. W wyniku wojny wieś nie ucierpiała. Dość szybko została zasiedlona. Uruchomiono produkcję w tartaku, powstało nadleśnictwo w budynkach byłego majątku Zawadzkiego. W latach późniejszych rozbudowano byłą cegielnię - powstał zakład produkcji słupów żelbetowych. W latach 1969 - 70 zbudowano nową szkołę, a obok szkoły ośrodek zdrowia.

W latach 1970 - tych powstały we wsi 53 budynki mieszkalne, biurowe, użyteczności publicznej i gospodarcze.

Były to lata bardzo dużego ruchu budowlanego. W tym to okresie wieś otrzymała również wodociągi. We wsi zbudowano również stadion sportowy z zapleczem, remizę strażacką.

W pobliskiej Rogoźnicy powstał ośrodek wczasowy, a w dawnej bazie Spółdzielni Kółek Rolniczych powstała stolarnia.

Wieś posiada prężną OSP z drużyną młodzieżową - tradycje jednostki OSP sięga lat 1945-46.

 

Rys historyczny Ględowo

 

Dokument lokacyjny wieś „Glandov - Lichtenhagen" otrzymała w 1376 r. od komtura człuchowskiego Henryka von Grobitza, nadającego zasadźcy 66 włók ziemi. Chłopi mieli przez 3 dni w roku pracować przy budowie zamku człuchowskiego.

 

Z lustracji z 1565 roku wynika, że we wsi był kościół zbudowany z kamienia i cegły, którego wieża przetrwała do dnia dzisiejszego. Pleban miał 4 włóki, chłopi gospodarzyli na 34 włókach czynszowych, sołeckich włók było 6 oraz 16 włók w zarośli borowej.

 

W okresie reformacji w 1570 roku kościół przejęli protestanci, którzy mieli oparcie w sąsiednich Chojnicach, gdzie mieszczanie przyjęli wyznanie Marcina Lutra. Również w Człuchowie starostowie Latalscy popierali protestantów.

 

W 1617 roku kościół odzyskali katolicy -jednak Ględowo przestało być parafią a stało się filią Człuchowa.

 

W XVIII w. do ocalałej wieży kamiennej dobudowano nową nawę z cegły, a powyżej jednego metra mur pruski.

 

Po II wojnie światowej wieś zasiedlili nowi osadnicy reaktywowano działalność szkoły, gdzie przez wiele lat uczyli Państwo Myczkowscy. Kowalem we wsi w tym okresie był Pan Józef Urban - budynek kuźni stoi do dnia dzisiejszego.

 

Wieś w latach 60-tych zaczęła się rozwijać powstała rolnicza spółdzielnia produkcyjna. Wieś otrzymała wodociągi, a w 1997 r. została stelefonizowana.

W 1959 roku został wyremontowany i wyświęcony kościół pod wezwaniem Nawiedzenia N.M.P. , a w 1989 roku został włączony do nowo powstałej parafii w Dębnicy. W ostatnich latach kościół otrzymał nowe pokrycie dachu i nową elewację. Z obecnego wystroju kościoła na uwagę zasługują: barokowa chrzcielnica, oraz ołtarz z XVIII w. z obrazem z 1888 r. będący kopią słynnej Madonny  Sekstyńskiej  Rafaela.